Zmarł Profesor Jarosław Klejnocki
Z głębokim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci naszego Kolegi, Profesora Jarosława Klejnockiego – cenionego nauczyciela akademickiego, wyrazistego krytyka literackiego, znakomitego pisarza, poety i eseisty.
Jarosław Klejnocki był absolwentem filologii polskiej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. W 1988 r. obronił pracę magisterską pt. Żywioł autobiografizmu w wybranych utworach Tadeusza Konwickiego po 1956 roku. W 1992 r. wyjechał do USA na stypendium rządowe, podczas którego zapoznawał się z zagadnieniami edukacyjnymi. Po powrocie do kraju podjął pracę w Zakładzie Teorii Lektury i Metodyki Literatury Instytutu Literatury Polskiej UW. Prowadził zajęcia z metodyki nauczania oraz współczesnej poezji polskiej.
W latach 1997–1999 był stypendystą Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Pradze w ramach programu Research Support Scheme. W 2001 r. uzyskał stopień doktora na podstawie rozprawy Poezja Adama Zagajewskiego. Metamorfozy. Interpretacje. Konteksty. W latach 2005–2007 kierował Zakładem Edukacji Literackiej ILP UW. W 2007 r. przebywał na stypendium twórczym w Baltic Centre for Writers and Translators w Visby w Szwecji. W tym samym roku przeniósł się do nowo utworzonego Instytutu Polonistyki Stosowanej, w którym do 2008 r. pełnił funkcję zastępcy dyrektora.
Jako wykładowca specjalizował się w metodyce nauczania, polskiej literaturze współczesnej, teorii i praktyce interpretacji oraz badaniach nad recepcją literatury. W 2017 r. uzyskał habilitację na UW na podstawie książki Przez wiersze. Szkice interpretacyjne (wokół wybranych wierszy kilku poetów urodzonych w latach 60. XX wieku). Przez ostatnie miesiące kierował Zakładem Praktyk Twórczego Pisania w IPS.
Jako krytyk literacki debiutował w 1985 r. recenzją powieści Tylko słowa J. Szczodrowskiego, opublikowaną w „Miesięczniku Literackim”. Publikował eseje, szkice i recenzje m.in. w „Polityce”, „Gazecie Wyborczej”, „Odrze”, „Kresach”, „Nowym Państwie”, „Res Publice Nowej”, „Tygodniku Powszechnym” i „Lampie”. Występował jako krytyk w audycji Loża szyderców w Programie III Polskiego Radia oraz w programie Chimera w TVP. Od 2008 r. prowadził autorski blog krytycznoliteracki Raptularz końca czasów na platformie Wydawnictwa Literackiego, a od 2010 r. – blog Poza Regulaminem na stronie Muzeum Literatury im. A. Mickiewicza. W latach 2010–2024 był dyrektorem tej instytucji. W 2016 r. otrzymał tytuł kustosza dyplomowanego.
W latach 2010–2019 zasiadał w jury Warszawskiej Premiery Literackiej. Współtworzył Społeczną Radę Kultury przy Prezydent m.st. Warszawy H. Gronkiewicz-Waltz (2012–2015). Był także członkiem kapituły Nagrody Literackiej m.st. Warszawy.
W 1991 r. zadebiutował jako poeta na łamach kwartalnika „Ogród”. Owocem jego podróży po Europie były m.in. tomy esejów Zagłada ogrodu (1996) oraz Piołun i inne eseje chodnikowe (1999). Publikował swoje wiersze m.in. w „Poezji Dzisiaj”, „Wyspie” i „Zeszytach Literackich”. W 2011 r. otrzymał Nagrodę Światowego Dnia Poezji UNESCO.
Jego utwory prozatorskie często miały charakter pastiszu. Powieść Jak nie zostałem menelem (2002) ironicznie nawiązuje do Jak zostałem pisarzem A. Stasiuka, a Przylądek pozerów (2005) otwiera cykl – jak sam to określił „antykryminałów” – z komisarzem Ireneuszem Nawrockim, kontynuowany w książkach Południk 21 (2008), Człowiek ostatniej szansy (2010) i Opcje na śmierć (2012). Był członkiem Polskiego PEN Clubu, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (1997–2015) i współzałożycielem Stowarzyszenia Unia Literacka.
Przez wiele lat związany był również ze stołeczną oświatą. W latach 1988–1995 uczył języka polskiego w XVII LO im. A. Frycza Modrzewskiego w Warszawie, gdzie przez dwa lata był także wicedyrektorem. Następnie pracował jako nauczyciel polonista w 42. Autorskim Liceum Niepublicznym (1995–2008). Pełnił także funkcje wizytatora i nauczyciela konsultanta w instytucjach edukacyjnych. Był też współautorem podręczników do nauki języka polskiego w szkołach ponadgimnazjalnych.
W 1974 r. wstąpił do Związku Harcerstwa Polskiego. W Hufcu Warszawa-Mokotów im. Szarych Szeregów działał z przerwami – także jako harcmistrz – do 1990 r.
Prywatnie miał też mniej oczywiste pasje – od 2017 r. z nieukrywaną frajdą grywał w „World of Tanks”, bo – jak sam żartował – „też chciałem pojeździć i postrzelać czołgiem”. Należał do drużyny, a właściwie klanu, o nazwie HIOP (Honor i Odwaga Pancernych), w którym pełnił funkcję oficera kadrowego. W wirtualnym świecie czołgów znany był pod pseudonimem „Jedzonko”. Jak wszystko, czego się podejmował, także tę formę rozrywki traktował z humorem, ale i z zaangażowaniem – znajdując w niej wspólnotę, radość i chwilę wytchnienia od codzienności. 
Jarosław Klejnocki był człowiekiem niezwykle otwartym, życzliwym i pełnym pasji. Był mistrzem słowa i anegdoty, nauczycielem i przewodnikiem dla wielu studentów i współpracowników. Żywo interesował się światem – nie tylko literaturą, ale i ludźmi. Uwielbiał podróże. Jego ukochanym miejscem była Grecja, a szczególne miejsce w jego sercu zajmowała Kreta – wyspa światła, mitów i poezji, do której wielokrotnie wracał. Do niniejszego pożegnania dołączamy rękopis jednego z jego ostatnich wierszy – poświęconego właśnie Grecji. W tym krótkim lirycznym szkicu pobrzmiewa wszystko to, co było mu najbliższe: zachwyt nad światem, wrażliwość na język i melancholijna ironia wobec przemijania.
Profesor Jarosław Klejnocki zmarł niespodziewanie w sobotę, 21 czerwca br., w wieku 61 lat.
Odszedł zbyt wcześnie – człowiek mądry, dowcipny i przenikliwy. Odszedł w pełni sił twórczych – z planami kolejnych książek, z nowymi szkicami krytycznymi, z niedokończonymi wierszami.
Jego odejście to również strata dla kolejnych roczników studentów kierunku sztuka pisania – tych, których miał jeszcze zainspirować, poprowadzić, zachęcić do sięgania po słowo, po własny głos. Był bowiem nie tylko poetą i eseistą, ale także mistrzem – takim, który słucha, wspiera, a niekiedy prowokuje, żeby wyzwolić to, co najważniejsze: odwagę pisania.
Zostawił po sobie pustkę – po głosie, którego już nie usłyszymy, po obecności, której będzie brakować w salach wykładowych, w kuluarach konkursów literackich, na łamach prasy literackiej, w księgarniach. Ale – na szczęście – zostawił także słowa, które trwają. Dorobek, który na długo pozostanie w naszej pamięci i na zawsze w polskiej literaturze. Poezję, eseje, prozę powieściową – styl i ton, których nie sposób pomylić z żadnym innym.
Brakuje nam Jego obecności – żywej, serdecznej, zawsze inspirującej. Pozostaje smutek i żal, ale i wdzięczność, że był wśród nas i że tyle nam dał.
Rodzinie i Bliskim Profesora Jarosława Klejnockiego składamy wyrazy głębokiego współczucia.
Dyrekcja i pracownicy Instytutu Polonistyki Stosowanej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
Doktorantka SDNH UW, mgr Natalia Toporowska, przygotowująca rozprawę doktorską pod opieką prof. dr hab. Elżbiety Wichrowskiej, w latach 2023-2027 realizuje projekt pt. „Wojenne doświadczenia kobiet w dokumencie osobistym początku XIX wieku”. Projekt sfinansowano ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą „Perły Nauki”, nr projektu PN/01/0092/2022, kwota dofinansowania 183 810,00 zł, całkowita wartość projektu 183 810,00 zł
Serdecznie zapraszamy na XXIX Międzynarodową Konferencję Naukową Stowarzyszenia Slawistów POLYSLAV Slavic Studies in Multilingual Space: Language, Literature, Culture, History, która odbędzie się w dniach 15-16 września 2025 r. na Uniwersytecie Warszawskim.
https://sites.google.com/uw.edu.pl/polyslav29
Zmarła Profesor Jadwiga Puzynina
W sobotę 8 lutego, w wieku 97 lat, odeszła prof. dr hab. Jadwiga Puzynina, wybitna lingwistka, badaczka twórczości i języka Cypriana Kamila Norwida, promotorka nowej koncepcji kultury języka, wieloletnia wykładowczyni naszego Wydziału.
Jadwiga Puzynina (z domu Zapolska) urodziła się w 1928 r. w Rożyszczach na Wołyniu. W latach 1943–1944 należała do Szarych Szeregów. W 1946 r. ukończyła VI LO im. T. Reytana w Warszawie, a w 1951 r. studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Uzyskiwała następnie stopnie naukowe doktora i doktora habilitowanego. W 1987 r. otrzymała tytuł profesorski w zakresie nauk humanistycznych. W latach 80. była dziekanem Wydziału Polonistyki UW.
W pracy badawczej Profesor Jadwiga Puzynina zajmowała się przede wszystkim problematyką języka wartości. Opublikowała m.in. następujące prace z tego zakresu: Język wartości (Warszawa 1992), Słowo – wartość – kultura (Lublin 1997), Kultura słowa. Ważny element kultury narodowej (Łask 2011) czy Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa (Kraków 2013).
W 1983 r. zorganizowała na Wydziale Polonistyki UW Pracownię Słownika Języka Cypriana Kamila Norwida. Przez wiele lat nią kierowała. Przygotowane przez zespół Pracowni liczne publikacje i konferencje naukowe przyczyniły się do popularyzacji spuścizny poety wśród współczesnych Polaków. Zespół Pracowni przygotował także Internetowy słownik języka C. Norwida, z którego korzystają norwidolodzy.
Profesor Jadwiga Puzynina była również zaangażowana w działalność społeczną. W 1976 r. podpisała Memoriał 101 – list protestacyjny do Sejmu PRL przeciwko zmianom w konstytucji. Współpracowała z Komitetem Obrony Robotników. Po wprowadzeniu stanu wojennego pomagała represjonowanym studentom. W 1982 r. została na kilka dni internowana. W 2024 r. za swoje zasługi została odznaczona Orderem Orła Białego.
Odeszła wielka postać polskiego językoznawstwa. Będzie nam brakować mądrości Pani Profesor, Jej ciepła, elegancji oraz żywego i życzliwego zainteresowania, jakim darzyła nas i nasze wysiłki badawcze.
Dr Piotr Sadzik został nominowany do Poznańskiej Nagrody Literackiej (Nagroda-Stypendium im. Stanisława Barańczaka) przyznawanej autorom do 35. roku życia „za wybitne osiągnięcie w dziedzinie literatury” oraz „znaczący, innowacyjny dorobek w dziedzinie humanistyki”. Nominację przyznano za monografię „Regiony pojedynczych herezji. Marańskie wyjścia w prozie polskiej XX wieku”, a także za przekłady i badania nad pisarstwem Jacques’a Derridy:
https://poznanskanagrodaliteracka.pl/pnl-2024-nominacje-justyna-kulikowska-piotr-sadzik-aga-zano/
Notatka ze spotkania z Wiceministrem Zdrowia ws. projektu Ustawy o niektórych zawodach medycznych
Instytut Polonistyki Stosowanej jest najmłodszym instytutem na Wydziale Polonistyki UW. Swoją działalność rozpoczął w 2007 r. Jego powstanie było wynikiem procesu mającego na celu zmianę sposobu myślenia o filologicznych studiach polonistycznych.
Polonistyka stosowana to nowoczesność, praktyka i interdyscyplinarność.
Instytut zorientowany jest na:
– współpracę naukowców z różnych dyscyplin (językoznawstwo, literaturoznawstwo, nauki o mediach, nauki o kulturze)
– łączenie wiedzy i umiejętności koniecznych w realizacji prowadzonych i współprowadzonych kierunków studiów oraz specjalizacji zawodowych
– kształcenie praktycznych umiejętności formułowania różnego typu tekstów w języku polskim – z uwzględnieniem ich uwarunkowań kontekstowych
– przygotowanie profesjonalistów do pracy w szybko zmieniającym się współczesnym
świecie – m.in. tłumaczy, nauczycieli, lektorów, redaktorów, logopedów, pracowników mediów.
